Polineuropatia to choroba o podłożu neurologicznym. Dotyczy nerwów obwodowych, które odpowiadają za przekazywanie impulsów nerwowych między różnymi częściami organizmu (tkankami i narządami). Określana jest również mianem choroby obwodowej nerwów i zapaleniem nerwów obwodowych. Jakie są jej przyczyny? Czym się objawia? Czy możliwe jest wyleczenie polineuropatii? Na te pytania odpowiemy w dalszej części naszego wpisu.
Jakie są przyczyny i objawy polineuropatii?
Polineuropatia wynika z uszkodzenia nerwów obwodowych, a przyczyny tej choroby bywają różne. Do najważniejszych zaliczamy m.in.:
- cukrzycę (polineuropatia cukrzycowa),
- nadużywanie alkoholu (polineuropatia alkoholowa),
- choroby genetyczne (polineuropatia dziedziczna),
- procesy autoimmunologiczne i zapalne,
- toksyny i leki (polineuropatia toksyczna i polekowa),
- choroby endokrynologiczne i nowotworowe,
- niedożywienie.
Do rozwoju tej choroby dochodzi w wyniku zwyrodnienia aksonalnego, czyli degradacji samej komórki nerwowej (ciała komórki lub jej wypustki), lub demineralizacji, czyli zaniku osłonek mielinowych wokół nerwu. Oba te procesy mogą występować razem, co powoduje zaburzenia przewodzenia impulsów nerwowych w postaci zaburzeń przewodzenie bodźców czuciowych (włókna czuciowe) lub ruchowych (włókna ruchowe).
Gdy uszkodzone są włókna czuciowe, ujawniają się takie symptomy jak m.in.:
- upośledzenie czucia,
- drętwienie,
- nadwrażliwość na ból,
- odczuwanie bólu pod wpływem bodźców dotykowych.
Najczęściej zaburzenia czucia obejmują stopy i dłonie.
Przy uszkodzeniu włókien ruchowych pacjenci zwykle odnotowują takie objawy:
- osłabienie siły mięśniowej kończyn (niedowłady głównie stóp i podudzi, osłabienie rąk),
- zaburzenia chodu i tzw. niezgrabność ruchowa,
- skurcze mięśni.
Niekiedy w polineuropatiach może dochodzić do uszkodzenia włókien nerwowych autonomicznych, czyli odpowiedzialnych za unerwienie narządów. Wówczas mogą pojawić się takie objawy jak: omdlenia, zaburzenia rytmu serca, zawroty głowy i zasłabnięcia, zaparcia lub biegunki, zaburzenia oddawania moczu, zaburzenia potliwości, zaburzenia funkcji seksualnych.
Leczenie polineuropatii. Czy można ją wyleczyć?
Leczenie polineuropatii może być ukierunkowane na zwalczanie przyczyn (leczenie przyczynowe) – jeśli jest to możliwe, lub samych objawów (leczenie objawowe). Specyfika terapii zależy od podłoża choroby. Przykładowo, w polineuropatii cukrzycowej leczona jest przede wszystkim choroba podstawowa. Leczenie objawowe często obejmuje zabiegi fizjoterapeutyczne, np. masaże, ćwiczenia wzmacniające itd. Często konieczne jest też leczenie dolegliwości bólowych oraz stosowanie się pacjenta do zaleceń dotyczących stylu życia.
Większość polineuropatii ma charakter przewlekły, a więc towarzyszą pacjentowi przez całe życie. W wielu przypadkach możliwe jest jednak skuteczne leczenie łagodzące objawy lub hamujące postęp choroby. Są takie polineuropatie, w których objawy mogą ustąpić i nigdy nie nawrócić.
