Utrata przytomności to stan zagrażający życiu człowieka, dlatego też znajdując się w pobliżu osoby nieprzytomnej, należy podjąć stosowne działania w celu udzielenia jej pierwszej pomocy. Poniżej przedstawiamy najważniejsze czynności, które trzeba podjąć w przypadku rozpoznania utraty przytomności.
Utrata przytomności przez poszkodowanego — jak się zachować?
W przypadku każdej osoby, u której istnieje podejrzenie utraty przytomności, należy podjąć stosowne działania z zakresu pierwszej pomocy. Przyczyny utraty przytomności mogą być różne. Najczęściej są efektem urazu, wstrząsy, ale mogą też wynikać ze stanu chorobowego, np. zaburzeń neurologicznych. Zawsze w takich okolicznościach mamy obowiązek udzielenia pomocy, co wynika z art. 162 Kodeksu karnego.
- Oceń bezpieczeństwo swoje i poszkodowanego. Pierwszą pomoc należy zacząć udzielać dopiero wtedy, gdy w otoczeniu nie występują żadne zagrożenia. Oprócz tego trzeba zabezpieczyć własne ręce rękawiczkami.
- Sprawdź stan przytomności poszkodowanego, czyli reakcję na bodźce zewnętrzne (głos, dotyk). Jeśli brakuje reakcji, doszło do utraty przytomności. Należy też sprawdzić drożność dróg oddechowych oraz występowanie oddechu u osoby nieprzytomnej. O obecności oddechu świadczą słyszalne szmery wydychanego powietrza, ciepło wydychanego powietrza oraz ruchy klatki piersiowej. W ciągu 10 sekund poszkodowany oddychający powinien wykonać 2 prawidłowe oddechy. Jeśli istnieje taka możliwość, czynności te wykonuj w pozycji, w jakiej zastałeś poszkodowanego. Jeśli nie, można go delikatnie ułożyć na plecach.
- Jeśli poszkodowany oddycha, sprawdź, czy nie doszło do krwotoków lub urazów.
- Jeśli utrata przytomności u oddychającego poszkodowanego trwa dłużej niż 2 minuty, niezwłocznie wezwij pogotowie ratunkowe, dzwoniąc pod numer 112. W oczekiwaniu na jego przyjazd wykonaj kolejne czynności.
- Wykonaj wstępne badanie urazowe pozwalające ocenić, czy nie występują żadne urazy, w tym m.in.: otwarte rany, deformacje, obrzęki, tkliwość, patologiczne ruchomości w obrębie kończyn.
- Jeśli po wykonaniu badania urazowego nie podejrzewasz urazu kręgosłupa, miedniczy lub złamań, należy ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej, która zapewni mu drożność dróg oddechowych, swobodne oddychanie i ochronę przed zakrztuszeniem się w przypadku wymiotów.
Jak ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej?
- Uklęknij przy poszkodowanym i upewnij się, że obie nogi ma wyprostowane.
- Bliższą rękę poszkodowanego ułóż tak, by była skierowana ku górze.
- Drugą rękę poszkodowanego przyłóż do policzka grzbietową stroną dłoni. Staraj się przytrzymywać ją przy policzku.
- Drugą swoją ręką chwyć za dalszą nogę poszkodowanego (tuż powyżej kolana) i podciągnij ją ku górze, nie odrywając przy tym stopy od podłoża, tak, aby zgięła się w stawie kolanowym.
- Trzymając jedną rękę na policzku nieprzytomnego, drugą ręką pociągnij za kolano, przekręcając poszkodowanego do siebie na bok.
- Nogę, za którą przetaczałeś poszkodowanego, ułóż w taki sposób, aby staw kolanowy i biodrowy były zgięte pod kątem prostym.
- Głowę poszkodowanego ułóż na ramieniu ręki bliższej i odchyl ku tyłowi w celu udrożnienia dróg oddechowych.
- Sprawdzaj oddech nieprzytomnego i zapewnij mu komfort termiczny do przyjazdu karetki pogotowia.
