Choroba ta atakuje ośrodkowy układ nerwowy. U chorego jego własne komórki układu immunologicznego atakują i niszczą osłonkę mielinową otaczająca włókna nerwowe. W efekcie nerwy te nie mogą odbierać impulsów elektrycznych – bo za to odpowiadała zniszczona osłonka mielinowa – a tym samym przewodzić dalej potencjałów czynnościowych. Oznacza to, że nerwy chorego nie mogą przekazywać sygnałów, które kierują działaniem organizmu. Chociaż trwają badania, nadal nie wiadomo, dlaczego komórki odpornościowe zaczynają atakować układ nerwowy chorych na stwardnienie rozsiane. W miejscu zniszczonej osłonki pojawia się blizna – stwardnienie, stąd też nazwa choroby.
Przebieg choroby
Występuje kilka wzorców przebiegu, co oznacza, że mogą zachodzić znaczące różnice pomiędzy poszczególnymi chorymi. Najczęstsza postać, rzutowo-remisyjna, charakteryzuje się nagłymi uszkodzeniami układu nerwowego, pomiędzy którymi występują kilkumiesięczne lub kilkuletnie okresy względnej stabilizacji, tak zwane okresy bezobjawowe. W postaci wtórnie postępującej, która po pewnym czasie następuje u większości osób z postacią rzutowo-emisyjną, powtarzające się rzuty powodują niepełnosprawność. Różni się od niej postać pierwotnie postępująca, w której nie występują wspomniane okresy stabilizacji, a pogorszenie następuje od samego początku, stopniowo, bez zaostrzeń. Najrzadsza forma stwardnienia rozsianego to postać postępująco-nawracająca, stopniowo pogarszająca się od początku choroby, przy czym mają miejsce zaostrzenia podobne do tych z pierwszej postaci.
Jakie są objawy stwardnienia rozsianego?
Wśród objawów tej choroby występują:
- niedowład kończyn i wzmożone napięcie mięśni,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia chodu i równowagi,
- drżenia głowy, mowa skandowana lub powolna,
- zaburzenia czucia – mrowienie, drętwienie, pieczenie, kłucie,
- ogólny ból,
- zaburzenia poznawcze, psychiczne,
- zaburzenia funkcji zwieraczy,
- zaburzenia seksualne.
Warto dodać, że chorzy często doświadczają też charakterystycznego przeszywającego bólu – prądu wzdłuż kręgosłupa podczas skłonu głowy w przód – czyli objawu Lhermitte’a.
Jak diagnozuje się stwardnienie rozsiane?
Jak wynika z powyższych akapitów, stwardnienie rozsiane jest dotkliwą chorobą o nieznanym podłożu. Trudno jest je stwierdzić na wczesnym etapie, a pewna diagnoza może zostać postawiona po wystąpieniu dwóch rzutów choroby. Względnie możliwa jest przy obserwowaniu i wykazaniu zmian w mózgu – rozsiania – na przestrzeni czasu. Choroby układu nerwowego diagnozuje się podczas konsultacji neurologicznych. Chociaż nie ma leku, który może całkowicie wyleczyć stwardnienie rozsiane, istnieje wiele uznanych metod leczenia, które pomagają ulżyć chorym osobom.